02-07-2019

Δακτυλιώνοντας πουλιά στο δάσος Φρακτού – μια ανεπανάληπτη εμπειρία - Ιούλιος 2019!

Φέτος οι εαρινές δακτυλιώσεις του Φορέα Διαχείρισης Οροσειράς Ροδόπης λάβανε χώρα στην πανέμορφη περιοχή του δάσους Φρακτού Παρανεστίου του Εθνικού Πάρκου Οροσειράς Ροδόπης (ΕΠΟΡ), από τις 18-06-2019 μέχρι και τις 24-06-2019.
Συνολικά δακτυλιώθηκαν 49 πουλιά, χωρίς τις επανασυλλήψεις, από 13 διαφορετικά είδη. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχουν τα δύο είδη ορνιθοπανίδας που δακτυλιώθηκαν για πρώτη φορά στο ΕΠΟΡ, το ξεφτέρι (Accipiter nisus) μόνιμος κάτοικος του Εθνικού Πάρκου, κοινό ημερόβιο δασόβιο αρπακτικό που δε δακτυλιώνεται συχνά, και η δεντροκελάδα (Anthus trivialis) ένας μικρός στρουθιόμορφος, καλοκαιρινός μετανάστης που αναπαράγεται στο Εθνικό Πάρκο και συγγενεύει με τις σουσουράδες.

  


Οι πιο συχνές συλλήψεις και δακτυλιώσεις υπήρξαν αυτές των κοκκινολαίμηδων (Erithacus rubecula) με 18 άτομα σύνολο(!), ενώ ακολούθησαν σε συχνότητα σταχτοσουσουράδες (Motacilla cinerea), δεντροφυλλοσκόποι (Phylloscopus collybita), αετομάχοι (Lanius collurio), ελατοπαπαδίτσες (Periparus ater), σπίνοι (Fringilla coelebs), νεροκότσυφες (Cinclus cinclus), ένας θηλυκός μαυροσκούφης (Sylvia atricapilla), ένα κοτσύφι (Turdus merula) και ένας πύρρουλας (Pyrrhula pyrrhula), όλα κοινά είδη της περιοχής του δάσους Φρακτού.
Παράλληλα, συνελήφθησαν τρεις νυχτερίδες από τα τρία διαφορετικά είδη Myotis aurascens, Myotis alcathoe και Plecotus auritus, με πρώτη καταγραφή του τελευταίου στο ΕΠΟΡ. Στα άτομα που συλλήφθηκαν έγιναν μετρήσεις ηλικίας, φύλου και βιομετρικών χαρακτηριστικών στο πλαίσιο του προγράμματος INTERREG Ελλάδας – Βουλγαρίας «Bat Conserve» που υλοποιεί το Τμήμα Δασολογίας και Φυσικού Περιβάλλοντος του Α.Π.Θ.
Όμορφη στιγμή κατά τις δακτυλιώσεις αποτέλεσε η τελετουργία των επιδείξεων ερωτοτροπίας (courtship display) ενός ζευγαριού μπεκατσών (Scolopax rusticola) που μας κρατούσε συντροφιά κάθε απόγευμα. Το “roding”, όπως αναφέρεται η τελετουργία αυτή στην ορολογία των ορνιθολόγων, είναι η χαρακτηριστική συμπεριφορά των αρσενικών πουλιών για την προσέλκυση των θηλυκών κατά την περίοδο της αναπαραγωγής. Εκδηλώνεται με πέταγμα των αρσενικών πάνω από τις κορυφές των δέντρων έχοντας το ράμφος προς τα κάτω και δημιουργώντας παράλληλα χαρακτηριστικούς ήχους. Η μπεκάτσα είναι καλοκαιρινός μετανάστης στο ΕΠΟΡ, το οποίο έχει επιλέξει ως τη μοναδική περιοχή σε όλη την επικράτεια για αναπαραγωγή και για αυτό αποτελεί σημαντικό είδος του Εθνικού Πάρκου.
Η δράση των δακτυλιώσεων έγινε στο πλαίσιο του προγράμματος παρακολούθησης των ειδών ορνιθοπανίδας του ΕΠΟΡ, για την παρακολούθηση των πουλιών κατά την πορεία της μετανάστευσης τους, αλλά και εγχώριων δασόβιων ειδών ορνιθοπανίδας της περιοχής, με την υποστήριξη του Ελληνικού Κέντρου Δακτυλιώσεως Πουλιών (ΕΚΔΠ). Η ομάδα δακτυλίωσης απαρτιζόταν από τον Δρ. Χαράλαμπο Αλιβιζάτο (ΕΚΔΠ-επικεφαλής της αποστολής), η κα Μαρία Παναγιωτοπούλου και η κα Πηνελόπη Καραγιάννη, κάτοχοι άδειας δακτυλιωτή, στελέχη του ΦΔΟΡ και εθελοντές.
Ο Φορέας Διαχείρισης Οροσειράς Ροδόπης εκφράζει τις θερμές του ευχαριστίες προς τον Δρ. Αλιβιζάτο, και τους εθελοντές για την πολύτιμη βοήθεια τους.

 

10-06-2019

Πρόσκληση σε δράση εαρινών δακτυλιώσεων στο Εθνικό Πάρκο Οροσειράς Ροδόπης

Ο Φορέας Διαχείρισης Οροσειράς Ροδόπης (ΦΔΟΡ) σας προσκαλεί και φέτος στις εαρινές δακτυλιώσεις ειδών ορνιθοπανίδας που διοργανώνει στην περιοχή του Φρακτού, από την Τρίτη 18/06/2019 το απόγευμα έως και τη Δευτέρα 24/06/2019 το μεσημέρι. Το ημερήσιο πρόγραμμα ξεκινά από τις 06.00-11.00 το πρωί και καταλήγει το βράδυ στις 17.00-21.00. Οι δακτυλιώσεις θα πραγματοποιηθούν σε συνεργασία με τον Δρ. Χαράλαμπο Αλιβιζάτο (μέλος του Ελληνικού Κέντρου Δακτυλίωσης Πουλιών), επιστημονικούς συνεργάτες και το προσωπικό του ΦΔΟΡ.
Όσοι ενδιαφέρονται να συμμετέχουν μπορούν να επικοινωνήσουν με την Ελπίδα Γρηγοριάδου (ΦΔΟΡ) στα τηλέφωνα 2524021030/2524022231, 6955963936 ή τον Δρ. Χαράλαμπο Αλιβιζάτο στο 6973663662.
Σε περίπτωση συμμετοχής σας καλό είναι να είστε εφοδιασμένοι με τον κατάλληλο εξοπλισμό για την ύπαιθρο (εντομοαπωθητικό, φακό κεφαλής, αντιανεμικό, ζεστά ρούχα, προστατευτικό ρουχισμό από βροχή, ορειβατικά μποτάκια, γαλότσες, sleeping bag) και οπωσδήποτε καλή διάθεση.
Παρακαλώ ενημερώστε μας εγκαίρως για τη συμμετοχή σας, ώστε να οργανώσουμε καλύτερα τις δακτυλιώσεις και να σας δώσουμε οδηγίες για τη μετακίνησή σας.

 

 

15-05-2019

Επίσκεψη σχολείου στο Εθνικό Πάρκο Οροσειράς Ροδόπης

Την Παρασκευή 10 Μαΐου 2019 πραγματοποιήθηκε επίσκεψη μαθητών του 7ου Δημοτικού Σχολείου Αμπελοκήπων στο Εθνικό Πάρκο Οροσειράς Ροδόπης (ΕΠΟΡ). Στο πλαίσιο της επίσκεψης στελέχη του Φορέα Διαχείρισης Οροσειράς Ροδόπης (ΦΔΟΡ) συνόδεψαν τους μαθητές, τους εκπαιδευτικούς, καθώς και τους γονείς τους που τους συνόδευαν σε πεζή διαδρομή κατά μήκος του μονοπατιού από το Δασικό Χωριό Ερυμάνθου μέχρι το Φυλάκιο Δρυμού. Στο τέλος της πεζοπορίας οι μαθητές και οι συνοδοί του ενημερώθηκαν για το ΕΠΟΡ, καθώς και για το ρόλο του ΦΔΟΡ στη διαχείρισή του.

 

07-05-2019

Συμμετοχή του Φορέα Διαχείρισης Οροσειράς Ροδόπης στη Γιόρτη Σπόρων του «ΠΕΛΙΤΙ»

Για ακόμη μια φορά ο Φορέας Διαχείρισης Οροσειράς Ροδόπης (ΦΔΟΡ) στηρίζει την εναλλακτική κοινότητα «ΠΕΛΙΤΙ». Έτσι το Σάββατο 4 Μαΐου 2019 ο ΦΔΟΡ συμμετείχε στη 19η Γιορτή Σπόρων και 3η Ολυμπιακή Γιορτή Σπόρων που διοργάνωσε η εναλλακτική κοινότητα «ΠΕΛΙΤΙ» στην έδρα της στο Μεσοχώρι Παρανεστίου Δράμας.

Στο πλαίσιο της γιορτής ο πρόεδρος του ΦΔΟΡ, κ. Κεχαγιόγλου Σταύρος απεύθυνε χαιρετισμό προς τους συμμετέχοντες και τους επισκέπτες, ενώ στελέχη του ΦΔΟΡ ενημέρωσαν το κοινό για το Εθνικό Πάρκο Οροσειράς Ροδόπης, καθώς και για το ρόλο και τις δράσεις του ΦΔΟΡ, ενώ μοίρασαν σχετικό έντυπο υλικό.

 

15-04-2019

Συνάντηση για το έργο "ΒΙΟΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗ - Rhodope Project" στον Φορέα Διαχείρισης Οροσειράς Ροδόπης

Την Παρασκευή 12 Απριλίου 2019 πραγματοποιήθηκε συνάντηση στην έδρα του Φορέα Διαχείρισης Οροσειράς Ροδόπης (ΦΔΟΡ) στο Μεσοχώρι Παρανεστίου, μεταξύ μελών της ομάδας έργου με το ακρωνύμιο «ΒΙΟΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗ» και τον πρόεδρο κ. Κεχαγιόγλου Σταύρο και τα στελέχη του ΦΔΟΡ.

Η περιοχή ευθύνης του ΦΔΟΡ αποτελεί μεγάλο τμήμα της περιοχής υλοποίησης του έργου και ως εκ τούτου ο ΦΔΟΡ πρόκειται να συμβάλει σημαντικά στην υλοποίηση του. Στη συνάντηση έγινε παρουσίαση του αντικειμένου, της μεθοδολογίας, των στόχων και των αναμενόμενων αποτελεσμάτων, ενώ επισημάνθηκε η μεγάλη σημασία του έργου καθώς και η ανάγκη συνεργασίας του ΦΔΟΡ για την υλοποίησή του.
Πρόκειται για ερευνητικό έργο με αντικείμενο την εφαρμογή τεχνολογιών αιχμής, όπως είναι οι επίγειοι οπτικοί και ακουστικοί αισθητήρες που θα χρησιμοποιηθούν για την παρακολούθηση μεγάλων θηλαστικών (αρκούδα, λύγκας, λύκος, αγριόγιδο, ελάφι, ζαρκάδι κ.ά) σε προστατευόμενες περιοχές.
Το έργο εντάσσεται στο πλαίσιο της δράσης «ΕΡΕΥΝΩ – ΔΗΜΙΟΥΡΓΩ - ΚΑΙΝΟΤΟΜΩ» του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Ανταγωνιστικότητα – Επιχειρηματικότητα & Καινοτομία», που συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης) και από εθνικούς πόρους.

 

13-04-2019

Σοβαρό περιστατικό χρήσης Δηλητηριασμένων Δολωμάτων στο Παρανέστι Δράμας

Δύο νεκρά σκυλιά και δύο νεκρές γάτες είναι ο απολογισμός της χρήσης δηλητηριασμένων δολωμάτων ("φόλες" κυανίου) στο Παρανέστι Δράμας, το διάστημα από την Τρίτη 09/04/2019 – Πέμπτη 11/04/2019.

Ο Φορέας Διαχείρισης Οροσειράς Ροδόπης (ΦΔΟΡ) ενημερώθηκε για το περιστατικό την Τρίτη και έσπευσε στο σημείο όπου βρέθηκε ο πρώτος νεκρός σκύλος από κατοίκους της περιοχής, για αυτοψία του περιστατικού.

Μετά από έλεγχο της γύρω περιοχής, όλο αυτό το διάστημα, βρέθηκαν σύνολο:

  • τέσσερα (4) δηλητηριασμένα δολώματα (κάψουλες παραφίνης με κυάνιο) πολύ κοντά στα νεκρά ζώα. Και τα τέσσερα δολώματα βρέθηκαν διασκορπισμένα εντός του χωριού σε μικρή απόσταση μεταξύ τους (βλ. χάρτη).
  • δύο (2) νεκρές γάτες, (μια την Τρίτη και η δεύτερη την Πέμπτη). Η δεύτερη γάτα ξεψύχησε μπροστά στο προσωπικό του ΦΔΟΡ εντός δευτερολέπτων από τη λήψη της φόλας αφήνοντας μηδαμινό χρόνο αντίδρασης. Ο ελάχιστος χρόνος μέχρι το θάνατο του ζώου υποδεικνύει τη μεγάλη τοξικότητα και την άμεση δραστικότητα της επικίνδυνης τοξικής ουσίας.
  • δύο (2) νεκρά σκυλιά.

Χάρτης σημείων απόρριψης δηλητηριασμένων δολωμάτων κυανίου

Για το περιστατικό και τα ευρήματα ενημερώθηκε το Αστυνομικό Τμήμα Παρανεστίου, ο Δήμος Παρανεστίου και η Διεύθυνση Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής Δράμας (ΔΑΟΚ Δράμας). Τα δολώματα που χρησιμοποιήθηκαν μαζί με τον πρώτο ευρεθέντα σκύλο απεστάλησαν στη ΔΑΟΚ Δράμας για λήψη δειγμάτων και αποστολή τους προς τοξικολογική ανάλυση στο αρμόδιο εργαστήριο.

Ο ΦΔΟΡ ενημέρωσε τους κατοίκους του χωριού και το σχολείο για την επικινδυνότητα των δολωμάτων και μοίρασε φωτογραφίες με φόλες κυανίου για την αναγνώρισή τους σε περίπτωση εύρεσης τέτοιου δολώματος, ζητώντας παράλληλα την άμεση ενημέρωση σε τέτοια περίπτωση των αρμόδιων υπηρεσιών.

Συγκεκριμένα, εάν εντοπιστεί τέτοιου είδους φόλα, δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να την αγγίξουμε με γυμνά χέρια ή να την φέρουμε σε επαφή με το σώμα μας. Άμεσα ειδοποιούμε τις αρμόδιες αρχές.

Η Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης αποτελεί τη δεύτερη Περιφέρεια σε συχνότητα χρήσης δηλητηριασμένων δολωμάτων πανελλαδικά. Όσον αφορά τη χρήση των δηλητηρίων κυανίου έχει καταγραφεί πρόσφατα το περιστατικό δηλητηρίασης χρυσαετού με δορυφορικό πομπό στο χωριό Σιδηρώ της ΠΕ Έβρου, στις 04/03/19 (http://www.ornithologiki.gr/page_cn.php?aID=1958&fbclid=IwAR3XGWfb24Bp1pSiB_5-l8IemWHdVW0zVHfL-hq5uKS1AlovkRRAzKh_nAE), ενώ παρόμοια περιστατικά στην περιφέρεια έχουν καταγραφεί το 2015 πάλι στην περιοχή της Σιδηρώς και το 2017 στην περιοχή της Νυμφαίας και Μαρώνειας της ΠΕ Ροδόπης (https://www.wwf.gr/news/1947-2017-04-12-10-45-52).

Στην ΠΕ Δράμας καταγράφηκαν δύο περιστατικά χρήσης άγνωστων δηλητηριασμένων δολωμάτων στην περιοχή του Μνημείου Μαυροκορδάτου, κοντά στο Παρανέστι,  από τα οποία επλήγησαν δύο κτηνοτρόφοι με θύματα τα ποιμενικά τους σκυλιά. Και τα δύο περιστατικά έχουν καταγραφεί από το Αστυνομικό Τμήμα Παρανεστίου και αναμένονται τα αποτελέσματα της τοξικολογικής ανάλυσης των δειγμάτων που είχαν ληφθεί κατά την αυτοψία του ενός από τον ΦΔΟΡ.

Η χρήση δηλητηριασμένων δολωμάτων είναι μια κοινή πρακτική στην ύπαιθρο και αποτελεί μάστιγα για την άγρια ζωή, τα δεσποζόμενα-αδέσποτα ζώα και τη δημόσια υγεία. Συχνότερη αιτία χρήσης των δολωμάτων ειδικά στο αστικό περιβάλλον είναι ο έλεγχος των αδέσποτων ζώων, ενώ στο δασικό περιβάλλον κύρια αίτια χρήσης αποτελούν:

  1. η προσπάθεια εξόντωσης θηλαστικών λόγω της έντονης δυσφορίας:
  • κτηνοτρόφων/μελισσοκόμων/γεωργών για τα ανταγωνιστικά είδη (αρκούδα, λύκος, αλεπού, κα) που προκαλούν κρούσματα στο ζωικό/φυτικό τους κεφάλαιο,
  • από τα κρούσματα της άγριας ζωής σε σκύλους εργασίας – ποιμενικούς Σκύλους Φύλαξης Κοπαδιών (ΣΦΚ),
  • από τα κρούσματα της άγριας ζωής ή των αδέσποτων σκύλων σε κυνηγετικούς σκύλους,

        2. οι τοπικές αντιδικίες:

  • μεταξύ κτηνοτρόφων (χρήσεις γης),
  • μεταξύ κτηνοτρόφων και κυνηγών για τα σκυλιά τους, κ.ά..

Από τη χρήση των δηλητηριασμένων δολωμάτων πλήττεται πρωτογενώς και δευτερογενώς η άγρια ζωή - τα σαρκοφάγα θηλαστικά και κυρίως τα προστατευόμενα αρπακτικά είδη όπως ο χρυσαετός, ο μαυρόγυπας, ο ασπροπάρης, το όρνιο κ.α. - και σε ειδικές περιπτώσεις και ο άνθρωπος.

Πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα του μεγέθους των σοβαρών επιπτώσεων από τη χρήση αυτής της πρακτικής αποτελεί το περιβαλλοντικό έγκλημα που συντελέστηκε τον Φεβρουάριο του 2012 στα Στενά του Νέστου με τη μαζική δηλητηρίαση μιας ολόκληρης αποικίας 30 όρνεων. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εκκίνησε το 2013 προδικαστική διαδικασία εναντίον της Ελλάδας καλώντας τους αρμόδιους να αναλάβουν τις ευθύνες τους. Το 2016 απέστειλε αιτιολογημένη γνώμη τονίζοντας ότι αν τα μέτρα δε ληφθούν εντός δύο μηνών η υπόθεση θα καταλήξει σε παραπομπή στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο για άλλη μια φορά για τη χώρα μας.

Λόγω της σοβαρότητας του θέματος είναι επιτακτική η αντιμετώπιση της παράνομης αυτής ενέργειας με:

  • άμεση εφαρμογή των τοπικών σχεδίων δράσης, όπως ορίζει η ΥΑ 168599-1495-2018 (ΦΕΚ Β/3793/03-09-2018),
  • ενημέρωση και συντονισμό όλων των αρμόδιων εμπλεκόμενων υπηρεσιών για την αποτελεσματική διαχείριση των περιστατικών, και
  • παράλληλη ενημέρωση - ευαισθητοποίηση της τοπικής κοινωνίας για τον τραγικό αντίκτυπο που έχει η πρακτική αυτή στην ισορροπία του οικοσυστήματος και στη δημόσια υγεία. 

Σύμφωνα με τον Ν. 4039/2012 η κακοποίηση/θανάτωση ζώου διώκεται ποινικά με 1-5 χρόνια φυλακή, 5.000-15.000 ευρώ ποινικό πρόστιμο και 30.000 ευρώ διοικητικό πρόστιμο για κάθε ζώο.  

 

04-04-2019

Επίσκεψη μαθητών του Λυκείου Δοξάτου Δράμας στο Εθνικό Πάρκο Οροσειράς Ροδόπης

Την Τετάρτη 3 Απριλίου 2019 πραγματοποιήθηκε εκπαιδευτική επίσκεψη στην έδρα του Φορέα Διαχείρισης Οροσειράς Ροδόπης (ΦΔΟΡ), στο Μεσοχώρι Παρανεστίου, από το Λύκειο Δοξάτου Δράμας.
Οι μαθητές και μαθήτριες, καθώς και οι εκπαιδευτικοί που τους συνόδευαν ενημερώθηκαν από στελέχη του ΦΔΟΡ σχετικά με την οικολογική και αισθητική αξία του Εθνικού Πάρκου Οροσειράς Ροδόπης (ΕΠΟΡ). Επίσης, επισημάνθηκε ο ρόλος του ΦΔΟΡ στην προστασία, διαχείριση και ανάδειξή του συγκεκριμένου πάρκου, καθώς και των νέων περιοχών που έχουν ενταχθεί από το 2018 υπό την ευθύνη του.
Η ενημέρωση έγινε μέσω της μελέτης θεματικών πινακίδων που έχουν εγκατασταθεί στον προαύλιο χώρο της έδρας του ΦΔΟΡ, καθώς και της συζήτησης μεταξύ των μαθητών και στελεχών του ΦΔΟΡ.
Η επίσκεψη έκλεισε με την επίδειξη διαφόρων εκθεμάτων που έχουν συγκεντρωθεί κατά τη διάρκεια των περιπολιών φύλαξης και των εργασιών πεδίου των στελεχών του ΦΔΟΡ, γεγονός που κίνησε ιδιαίτερα το ενδιαφέρον των μαθητών, αλλά και των εκπαιδευτικών.
Οι επισκέψεις σχολείων στον ΦΔΟΡ και στο ομώνυμο Πάρκο γίνονται στο πλαίσιο της ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης του κοινού και ειδικά των παιδιών για την αξία και την προστασία του ΕΠΟΡ και γενικότερα του φυσικού περιβάλλοντος.

 

Περισσότερα Άρθρα...