Στις 02 Οκτωβρίου 2009 δημοσιεύτηκε η Κοινή Υπουργική Απόφαση (ΚΥΑ) σύμφωνα με την οποία χαρακτηρίζονται ως Εθνικό Πάρκο οι χερσαίες και υδάτινες περιοχές της Οροσειράς Ροδόπης. Το Εθνικό Πάρκο περιλαμβάνει την περιοχή η έκταση της οποίας ταυτίζεται με την έκταση της χωρικής αρμοδιότητας του ΦΔΟΡ, όπως αυτή καθορίζεται σύμφωνα με το άρθρο 15 του ν. 2742/1999 (Α’ 207), όπως συμπληρώθηκε με το άρθρο 13, παράγραφος 1 του ν. 3044/2002, συνολικής έκτασης 1.731.150 στρεμμάτων.
Το Εθνικό Πάρκο βρίσκεται στο ορεινό συγκρότημα της οροσειράς Ροδόπης, από τις βορειοανατολικές πλαγιές του όρους Φαλακρού και εν συνεχεία βορείως του ποταμού Νέστου μέχρι τα ελληνοβουλγαρικά σύνορα και την ορεινή περιοχή της Ξάνθης.
Διοικητικά η περιοχή υπάγεται στην Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης και στους νομούς Δράμας και Ξάνθης.
Η περιοχή συγκροτείται κυρίως από υψηλές ορεινές (μέχρι 1700 μ.) και υποαλπικές (1700-1814 μ.) εκτάσεις. Επικρατούν οι υψηλές ορεινές, καλύπτοντας περίπου το 80% της συνολικής έκτασης, ενώ οι υποαλπικές υστερούν σημαντικά.
Το σύνολο της περιοχής ευθύνης ανήκει στο Δημόσιο, με εξαίρεση μικροιδιοκτησίες σε αγροτικές και χορτολιβαδικές εκτάσεις, οι οποίες όμως δεν επηρεάζουν σημαντικά το καθεστώς διαχείρισης της περιοχής.
Οι θεσμοθετημένες ζώνες προστασίας που περιλαμβάνονται στην περιοχή είναι οι παρακάτω:
Διατηρητέα Μνημεία της Φύσης
- Περιοχή Τσίχλα – Δρυμού Ν. Ξάνθης
- Παρθένο Δάσος Φρακτού Κεντρικής Ροδόπης Ν. Δράμας
Καταφύγια θηραμάτων
- Δάσος Παρανεστίου
- Αετορράχης
- Τσανάκ Ντερέ
- Γέρακα – Ωραίου
- Δασικό σύμπλεγμα Καρυόφυτου
Περιοχές ενταγμένες στο δίκτυο NATURA 2000
Περιοχές Ειδικής Προστασίας (SPA)
- Κεντρική Ροδόπη και κοιλάδα Νέστου (GR1140008)
- Όρος Φαλακρό (GR1140009)
Τόποι Κοινοτικής Σημασίας (SCI)
- Χαϊντού – Κούλα και γύρω περιοχές (GR1120003)
- Δάσος Φρακτού (GR1140001)
- Ροδόπη (Σημύδα) (GR1140002)
- Ελατιά, Πυραμίς Κούτρα (GR1140003)
- Κορυφές Όρους Φαλακρού (GR1140004)