Εμφανίσεις: 2745

Η περιοχή της οροσειράς Ροδόπης με τα πλούσια νερά και τις εκτεταμένες μεσαίες υψομετρικές ζώνες ευνοεί την ανάπτυξη μεγάλης ποικιλίας ειδών αμφιβίων και ερπετών.

Στο Εθνικό Πάρκο Οροσειράς Ροδόπης εντοπίζονται πολλά είδη αμφιβίων, ουροδηλή και άνουρα. Αυτό οφείλεται στην έντονη παρουσία του υδάτινου στοιχείου και την μικρή ένταση των ανθρώπινων δραστηριοτήτων.

Τα σημαντικότερα ενδιαιτήματα για τα αμφίβια στην περιοχή είναι τα λιβάδια χωρίς μεγάλη κλίση που διαρρέονται από ποταμούς. Οι νερόλακκοι και οι διαπλατύνσεις των ποταμών και των ρυακιών αποτελούν τα σημαντικότερα σημεία αναπαραγωγής για τα περισσότερα είδη από αυτά.

Εντός της περιοχής του Εθνικού Πάρκου Οροσειράς Ροδόπης έχουν καταγραφεί 14 είδη αμφιβίων, δύο (2) εκ των οποίων, η μπομπίνα (Bombina variegata) και ο βαλκανικός χτενοτρίτωνας (Triturus ivanbureschi) περιλαμβάνονται στο Παράρτημα ΙΙ της Οδηγίας 92/43/ΕΟΚ. Το αφθονότερο είδος στην περιοχή είναι ο βουνοβάτραχος (Rana temporaria), ενώ το είδος με την πιο ευρεία εξάπλωση είναι η σαλαμάνδρα (Salamandra salamandra). Ενδιαφέρον παρουσιάζει, επίσης, ο αλπικός τρίτωνας (Ichthyosaura alpestris) που έχει καταγραφεί σε ελάχιστα σημεία εντός του ΕΠΟΡ.

Παράλληλα, η περιοχή του Εθνικού Πάρκου διαθέτει μια πλούσια και εξαιρετικά ενδιαφέρουσα ερπετοπανίδα. Στο γεγονός αυτό συντείνουν τόσο η εδαφική ποικιλομορφία της περιοχής όσο και το μωσαϊκό βλάστησης που επικρατεί σε αυτή.

Από τα ερπετά, ενδιαφέρον έχει η παρουσία των βορειοευρωπαϊκών ειδών, της αμμόσαυρας (Lacerta agilis) και της αλπικής οχιάς (Vipera berus) τα οποία βρίσκονται στα νοτιότερα όρια της εξάπλωσης τους στην Ευρώπη. Αξιοσημείωτη είναι επίσης η πρώτη καταγραφή για την Ελλάδα εντός του Εθνικού Πάρκου, της ζωοτόκου σαύρας (Zootoca vivipara) που μέχρι πρότινως το νοτιότερο σημείο εξάπλωσης της εντοπίζοταν στην Βουλγαρία.

Άλλα σημαντικά είδη ερπετών εντός του ΕΠΟΡ είναι τα τέσσερα είδη χελώνας, οι δύο νεροχελώνες, βαλτοχελώνα (Emys orbicularis) και ποταμοχελώνα (Mauremys rivulata) και οι δύο χερσαίες χελώνες, η μεσογειακή χελώνα (Testudo hermanni) και η ελληνική χελώνα (Testudo graeca) τα οποία περιλαμβάνονται στο Παράρτημα ΙΙ και IV της Οδηγίας 92/43/ΕΟΚ. Επίσης στο ΕΠΟΡ μπορεί να συναντήσει κανείς πολλά είδη φιδιών, όπως ο λαφιάτης (Elaphe quatuorlineata), το σπιτόφιδο (Zamenis situla), κα.

Ακολουθεί ενδεικτικός πίνακας ειδών αμφιβίων και ερπετών που απαντώνται στο ΕΠΟΡ:

Πίνακας των αμφίβιων ειδών του ΕΠΟΡ και καθεστώς προστασίας

Α/Α	ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΟΝΟΜΑΣΙΑ	ΚΟΙΝΗ ΟΝΟΜΑΣΙΑ		ΚΟΚΚΙΝΟ ΒΙΒΛΙΟ	IUCN Red List	ΟΔΗΓΙΑ 92/43/ΕΟΚ	ΣΥΜΒΑΣΗ ΒΕΡΝΗΣ	ΠΔ 67/81

Ουροδηλή (CAUDATA)

Salamandridae
1	Lissotriton graecus Wolterstorff	Ελληνικός Κοινός Τρίτωνας		NE	LC		ΙΙΙ	+
2	Lissotriton schmidtleri Raxworthy	Ανατολικός Κοινός Τρίτωνας		NE	LC		ΙΙΙ	+
3	Salamandra salamandra L.	Σαλαμάνδρα		NE	LC		ΙΙΙ	+
4	Ichthyosaura alpestris Laurenti	Αλπικός τρίτωνας		VU/EN	LC		ΙΙΙ	+
5	Triturus ivanbureschi Arntzen & Wielstra	Βαλκανικός Χτενοτρίτωνας		NT	LC	II, IV	II

Άνουρα (ANURA)

Bufonidae
6	Bufo bufo L.	Χωματόφρυνος		LC	LC		III	+
7	Bufotes viridis Laurenti	Πράσινος φρύνος, Ζάμπα		LC	LC	IV	II	+
Bombinatoridae (Discoglossidae)
8	Bombina variegata L.	Μπομπίνα		LC	LC	II, IV	II
Hylidae
9	Hyla arborea L.	Δενδροβάτραχος		LC	LC	IV	II	+
Ranidae
10	Pelophylax ridibundus Pallas	Λιμνοβάτραχος, Μπάκακας		LC	LC	V	III
11	Pelophylax kurtmuelleri Gayda	Ελληνικός Βαλτοβάτραχος		LC	LC
12	Rana dalmatina Bonaparte	Ευκίνητος βάτραχος, Πηδοβάτραχος, Σβελτοβάτραχος		NE	LC	IV	II	+
13	Rana graeca Boulenger	Ελληνικός βάτραχος, Γραικοβάτραχος		NE	LC	IV	III	+
14	Rana temporaria L.	Βουνοβάτραχος		VU	LC	V	III

Πίνακας των ειδών ερπετοπανίδας του ΕΠΟΡ και καθεστώς προστασίας

Α/Α	ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΟΝΟΜΑΣΙΑ	ΚΟΙΝΗ ΟΝΟΜΑΣΙΑ		ΚΟΚΚΙΝΟ ΒΙΒΛΙΟ	IUCN Red List	ΟΔΗΓΙΑ 92/43/ΕΟΚ	ΣΥΜΒΑΣΗ ΒΕΡΝΗΣ	ΠΔ 67/81

Χελώνες (TESTUDINATA)

Emydidae
1	Emys orbicularis L.	Βαλτοχελώνα		NT	NT	II, ΙV	II	+
Geoemydidae
2	Mauremys rivulata Valenciennes	Ποταμοχελώνα		LC	LC	II, IV	II	+
Testudinidae
3	Testudo graeca L.	Ελληνική χελώνα		LC	VU	II, IV	II	+
4	Testudo hermanni Gmelin	Μεσογειακή χελώνα		VU	NT	II, IV	II	+

Σαύρες (SAURIA)

Anguidae
5	Anguis fragilis L.		Κονάκι	LC	LC		III	+
6	Pseudopus apodus Pallas		Τυφλίτης	LC	LC	IV	II
Lacertidae
7	Lacerta agilis L.	Αμμόσαυρα		LC	LC	IV	II
8	Lacerta viridis Laurenti	Σμαραγδόσαυρα		LC	LC	IV	II	+
9	Podarcis erhardii Bedriaga	Σιλιβούτι		LC	LC	IV	II	+
10	Podarcis muralis Laurenti	Τοιχόσαυρα		LC	LC	IV	II	+
11	Podarcis tauricus Pallas	Γουστέρα του Ταύρου		LC	LC	IV	II	+
12	Zootoca vivipara Lichtenstein	Ζωοτόκος σαύρα			LC
Scincidae
13	Ablepharus kitaibelii Bibron & Bory de Saint-Vincent	Αβλέφαρος		LC	LC	IV	II

Φίδια (OPHIDIA)

Colubridae
14	Coronella austriaca Laurenti	Στεφανοφόρος		LC	LC	IV	II	+
15	Dolichophis caspius Gmelin	Αλογόφιδο		LC	LC	IV	II
16	Elaphe quatuorlineata Lacépède	Λαφιάτης		LC	NT	II, IV	II	+
17	Zamenis longissimus Laurenti	Γιατρόφιδο		LC	LC	IV	II	+
18	Zamenis situla L.	Σπιτόφιδο		LC	LC	II, IV	II	+
19	Platyceps najadum Eichwald	Σαΐτα		LC	LC	IV	II	+
20	Telescopus fallax Fleischmann	Αγιόφιδο		LC	LC	IV	II	+
Psammophiidae
21	Malpolon insignitus Geoffroy Saint-Hilaire	Σαπίτης		LC	LC		III	+
Natricidae
22	Natrix natrix L.	Νερόφιδο		LC	LC		III	+
23	Natrix tessellata Laurenti	Λιμνόφιδο		LC	LC	IV	II	+
Typhlopidae
24	Xerotyphlops vermicularis Merrem	Τυφλίνος, Ανήλιαστος		LC	LC		III
Viperidae
25	Vipera ammodytes L.	Οχιά		LC	LC	IV	II
26	Vipera berus L.	Αλπική Οχιά, Αστρίτης		LC	LC		III

ΠΗΓΕΣ:	NATURA 2000
	(2009). Κόκκινο Βιβλίο των Απειλούμενων Ζώων της Ελλάδας
	Hellenic Ministry for the Environment Physical Planning & Public Works (H.M.E.P.P.P.W.), (2002). Special Environmental Study (S.E.S.) of the Rodopi Mountain-Range. [The file folder and content of the S.E.S. is based on the compilation and evaluation of the studies Tsiaoussi et. al. 1996 (Specific Management Plan for the site Periochi Elatia (GR1140003). Greek Biotope-Wetland Centre), Christoforidou et. al. 1998 (Special Environmental Study of Frakto - Haidou Koula and Surrounding Peaks. Prefecture of Drama) and Gatzogiannis et. al. 1999 (Special Environmental Study of the Rodopi region. Project LIFE- NATURE, ARCTOS (Phase II)/ LIFE96 NAT/GR/003222) and has been approved by the 186837/3275/25.9.2006 decision of the General Secretariat for Environment of the H.M.E.P.P.P.W.]. Vol. A & B. Athens: pp 513.
	B.P. PETROV, N. TZANKOV, H. STRIJBOSCH, G. POPGEORGIEV, V. BESHKOV. (2006). The herpetofauna (Amphibia and Reptilia) of the Western Rhodopes mountain (Bulgaria and Greece)
	CHONDROPOULOS, B.P. (1986): A checklist of the Greek reptiles. I. The lizards. Amphibia-Reptilia, Volume 7, Number 3, 1986, pp. 217-235(19)
	CHONDROPOULOS, B.P. (1989): A checklist of Greek reptiles. II. The snakes. Herpetozoa (Wien) 2 (1/2), 3-36.
	ASIMAKOPOULOS B.( 1997a.) Aspects of the ecology of Rana graeca in Greece (Amphibia: Ranidae).- In: W. Bohme, W. Bischoff, T. Ziegler (eds.), Herpetologia Bonnensis, 11-19.
	KONSTANTINOS SOTIROPOULOS & ANASTASIOS LEGAKIS & ROSA-MARIA POLYMENI. (1995). A review of the knowledge on the distribution of the genus Triturus (RAFINESQUE, 1815) in Greece, HERPETOZOA 8 (1/2) : 25 – 34 Wien
	SOTIROPOULOS, K., ELEFTHERAKOS, K., DZUKIC, G., KALEZIC, M. L., LEGAKIS, A. & POLYMENI, R. M., (2007). ‘Phylogeny and Biogeography of the Alpine Newt Mesotriton alpestris (Salamandridae, Caudata), Inferred from mtDNA Sequences.’ Molecular Phylogenetics and Evolution, 45: 211-226.
	ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΚΟΡΝΗΛΙΟΣ, ΠΕΤΡΟΣ ΛΥΜΠΕΡΑΚΗΣ, ΣΙΝΟΣ ΓΚΙΩΚΑΣ, ΣΤΕΛΛΑ ΦΡΑΓΓΕΔΑΚΗ-ΤΣΩΛΗ, ΒΑΣΙΛΗΣ ΧΟΝΔΡΟΠΟΥΛΟΣ. (2012). Συμβολή στη μελέτη της φυλογεωγραφίας στην Ανατολική Μεσόγειο : η περίπτωση του εδαφόβιου φιδιού Typhlops vermicularis Merrem, 1820
	http://www.herpetofauna.gr
	Strachinis, Ilias & Karagianni, Korina. (2019). No one ever noticed: First report of Zootoca vivipara (Lichtenstein, 1823) in Greece. Herpetology Notes. 12. 53-56.

Υπόμνημα για τους πίνακες των αμφίβιων ειδών και των ειδών ερπετοπανίδας

Κόκκινο Βιβλίο των Απειλούμενων Ζώων της Ελλάδας / IUCN Red List:
CR: Κρισίμως Κινδυνεύον
ΕΝ : Κινδυνεύον
VU: Τρωτό
ΝΤ: Σχεδόν Απειλούμενο
LC: Μειωμένου Ενδιαφέροντος
DD: Ανεπαρκώς γνωστό
ΝΕ: Μη αξιολογηθέν
Οδηγία 92/ 43/ΕΟΚ:
II : Παράρτημα II (Είδη των οποίων η διατήρηση επιβάλει τον καθορισμό ζωνών διατήρησης)
IV: Παράρτημα IV (Είδη που απαιτούν αυστηρή προστασία)
V: Παράρτημα V (Είδη των οποίων η σύλληψη στη φύση και η εκμετάλλευση υπόκεινται, ενδεχομένως, σε διαχειριστικά μέτρα)
Διεθνής Σύμβαση της Βέρνης (Νόμος 1335/1983):
II : Παράρτημα II (Είδη πανίδας υπό αυστηρή προστασία)
III : Παράρτημα III (Είδη πανίδας υπό προστασία)
Προεδρικό διάταγμα 67/1981:
+ : Προστατευτέα είδη

Φ.Δ.Ο.Ρ. Φορέας Διαχείρισης Οροσειράς Ροδόπης

Αμφίβια-Ερπετά

Εντυπο Υλικο

Παλιά Ιστοσελίδα

Videos/Documentary

Νεα

Ο Καιρος