Φ.Δ.Ο.Ρ. Φορέας Διαχείρισης Οροσειράς Ροδόπης

Ορνιθοπανίδα

Εμφανίσεις: 6666

Το Εθνικό Πάρκο Οροσειράς Ροδόπης χαρακτηρίζεται από πλούσια ορνιθοπανίδα συγκεκριμένα έχουν καταγραφεί 139 είδη. Ημερόβια αλλά και νυκτόβια αρπακτικά είδη όπως ο Χρυσαετός (Aguila chrysaetos L.), ο Σταυραετός (Hieraaetus pennatus Gmelin), ο Πετρίτης (Falco peregrinus Tunstall), ο Μπούφος (Bubo bubo L.) και το Χαροπούλι (Aegolius funereus L.) έχουν καταγραφεί στην περιοχή καθώς και το σύνολο σχεδόν των Δρυοκολαπτών (οικ. Picidae) (Εικ. 1 και 2).

Πάνω από όλα όμως η περιοχή είναι γνωστή κυρίως ως χώρος αναπαραγωγής του Αγριόκουρκου (Tetrao urogallus L. – Εικ. 3) και της Αγριόκοτας (Tetrastes bonasia L. – Εικ. 4) και ένα από τα ελάχιστα μέρη στην Ελλάδα όπου απαντώνται και τα δύο είδη τετραονιδών (ΠΗΓΗ: ΥΠΕΧΩΔΕ, Πρόγραμμα επαναξιολόγησης 69 Σημαντικών Περιοχών για τα Πουλιά για τον χαρακτηρισμό τους ως Ζωνών Ειδικής Προστασίας της ορνιθοπανίδας. Σύνταξη σχεδίων δράσης για την προστασία των ειδών προτεραιότητας. Φάκελος περιοχής GR 1140008 Κεντρική Ροδόπη και κοιλάδα Νέστου).

Ο αγριόκουρκος είναι βιοενδείκτης πλούσιων οικολογικά δασών και η παρουσία του υποδεικνύει τον ψυχρόβιο χαρακτήρα των δασών της περιοχής, η οποία αποτελεί το νοτιότερο άκρο της Ευρωπαϊκής του κατανομής. Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία του Δικτύου NATURA 2000 (http://natura2000.eea.europa.eu/#) στις δύο Ζώνες Ειδικής Προστασίας της περιοχής απαντώνται 64 είδη του Παραρτήματος Ι της Οδηγίας 2009/147/ΕΚ (παλιότερα οδηγία 79/409/ΕΟΚ), τα 26 από τα οποία είναι αποδημητικά.

Ακολουθεί ενδεικτικός πίνακας ειδών ορνιθοπανίδας που απαντώνται στο ΕΠΟΡ:

Πίνακας ειδών ορνιθοπανίδας του ΕΠΟΡ και καθεστώς προστασίας

Α/Α	ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΟΝΟΜΑΣΙΑ	ΚΟΙΝΗ ΟΝΟΜΑΣΙΑ	ΚΟΚΚΙΝΟ ΒΙΒΛΙΟ	IUCN Red list	ΟΔΗΓΙΑ 2009/147/ΕΚ (Παρ. I) [παλιά οδηγία 79/409/ΕΟΚ (Παρ. I)]	ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ SPEC (2004)	ΣΥΜΒΑΣΗ ΒΕΡΝΗΣ	ΣΥΜΒΑΣΗ ΒΟΝΝΗΣ

Ciconidae
1	Ciconia nigra L.	Μαυροπελαργός	EN	LC	+	SPEC 2	II	II
Accipitridae
2	Pernis apivorus L.	Σφηκιάρης	LC	LC	+	Non-SPEC^E	II
3	Neophron percnopterus L.	Ασπροπάρης	CR	EN	+	SPEC 3	II
4	Circaetus gallicus Gmelin	Φιδαετός	NT	LC	+	SPEC 3	II
5	Accipiter brevipes Severtsov	Σαΐνι	NE	LC	+	SPEC 2	II	II
6	Accipiter nisus L.	Ξεφτέρι	NE	LC		Non-SPEC	II	II
7	Accipiter gentilis L.	Διπλοσάινο	NE	LC		Non-SPEC	II	II
3	Buteo buteo L.	Γερακίνα	NE	LC		Non-SPEC	II
9	Aquila pomarina C.L. Brehm	Κραυγαετός	EN	LC	+	SPEC 2	II
10	Aquila chrysaetos L.	Χρυσαετός	EN	LC	+	SPEC 3	II
11	Hieraaetus pennatus Gmelin	Σταυραετός	EN	LC	+	SPEC 3	II
Falconidae
12	Falco tinnunculus L.	Bραχοκιρκίνεζο	NE	LC		SPEC 3	II	II
13	Falco subbuteo L.	Δεντρογέρακο	NE	LC		Non-SPEC	II	II
14	Falco eleonorae Géné	Μαυροπετρίτης	LC	LC	+	SPEC 2	II	II
15	Falco peregrinus Tunstall	Πετρίτης	LC	LC	+	Non-SPEC	II	II
Tetraonidae
16	Tetrastes (Bonasa) bonasia L.	Αγριόκοτα	DD	LC	+	Non-SPEC	III
17	Tetrao urogallus L.	Αγριόκουρκος	VU	LC	+	Non-SPEC	ΙΙΙ
Phasianidae
18	Alectoris graeca Meisner	Πετροπέρδικα	VU	NT	+	SPEC 2	III
19	Coturnix coturnix L.	Ορτύκι	NE	LC		SPEC 3	III	II
Charadriidae
20	Charadrius dubius Scopoli	Ποταμοσφυριχτής	NE	LC		Non-SPEC	II	II
Scolopidae
21	Scolopax rusticola L.	Μπεκάτσα	NE	LC		SPEC 3	III	II
Columbidae
22	Columba livia J.F. Gmelin	Αγριοπερίστερο	NE	LC		Non-SPEC	III
23	Columba oenas L.	Φασσοπερίστερο	NT	LC		Non-SPEC^E	III
24	Columba palumbus L.	Φάσσα	NE	LC		Non-SPEC^E
25	Streptopelia turtur L.	Τρυγόνι	NE	LC		SPEC 3	III
Cuculidae
26	Cuculus canorus L.	(Ευρωπαϊκός) Κούκος	NE	LC		Non-SPEC	III
Strigidae
27	Otus scops L.	Γκιώνης	NE	LC		SPEC 2	II
28	Bubo bubo L.	Mπούφος	LC	LC	+	SPEC 3	II
20	Glaucidium passerinum L.	Σπουργιτόγλαυκα	NE	LC	+	Non-SPEC	II
30	Athene noctua L.	Κουκουβάγια	NE	LC		SPEC 3	II
31	Asio otus L.	Νανόμπουφος	NE	LC		Non-SPEC	II
32	Strix aluco L.	Χουχoυριστής	NE	LC		Non-SPEC^E	II
33	Aegolius funereus L.	Ελατόμπουφος, Χαροπούλι	DD	LC	+	Non-SPEC	II
Caprimulgidae
34	Caprimulgus europaeus L.	Γιδοβύζι	LC	LC	+	SPEC 2	II
Apodidae
35	Apus apus L.	Σταχτάρα	NE	LC		Non-SPEC	III
36	Tachymarptis (Apus) melba L.	Σκεπαρνάς	NE	LC		Non-SPEC	II
Meropidae
37	Merops apiaster L.	Μελισσοφάγος	NE	LC		SPEC 3	II	II
Coracidae
38	Coracias garrulus L.	Χαλκοκουρούνα	VU	NT	+	SPEC 2	II	II
Upupidae
39	Upupa epops L.	Τσαλαπετεινός	NE	LC		SPEC 3	II
Picidae
40	Jynx torquilla L.	Στραβολαίμης	NE	LC		SPEC 3	II
41	Picus canus J.F. Gmelin	Σταχτοτσικλιτάρα	NT	LC	+	SPEC 3	II
42	Picus viridis L.	Δρυοκολάπτης	NE	LC		SPEC 2	II
43	Dryocopus martius L.	Μαυροτσικλιτάρα	LC	LC	+	Non-SPEC	II
44	Dendrocopos major L.	Παρδαλοτσικλιτάρα	NE	LC		Non-SPEC	II
45	Dendrocopos syriacus Hemprich & Ehrenberg	Βαλκανοτσικλιτάρα	NE	LC	+	Non-SPEC^E	II
46	Dendrocopos medius L.	Μεσοτσικλιτάρα	LC	LC	+	Non-SPEC^E	II
47	Dendrocopos leucotos Bechstein	Λευκονώτης Δρυοκολάπτης	NT	LC	+	Non-SPEC	II
48	Dendrocopos minor L.	Νανοτσικλιτάρα	NE	LC		Non-SPEC	II
49	Picoides tridactylus L.	Τριδάχτυλος	DD	LC	+	SPEC 3	II
Alaudidae
50	Melanocorypha calandra L.	Γαλιάντρα	VU	LC	+	SPEC 3	II
51	Calandrella brachydactyla Leisler	Μικρογαλιάντρα	NE	LC	+	SPEC 3	II
52	Galerida cristata C.L. Brehm	Κατσουλιερής	NE	LC		SPEC 3	III
53	Lullula arborea L.	Δενδροσταρήθρα	LC	LC	+	SPEC 2	III
54	Alauda arvensis L.	Σταρήθρα	NT	LC		SPEC 3	III
Hirundidae
55	Riparia riparia L.	Οχθοχελίδονο	NE	LC		SPEC 3	II
56	Ptyonoprogne (Hirundo) rupestris Scopoli	Βραχοχελίδονο	NE	LC		Non-SPEC	II
57	Hirundo rustica L.	Σταυλοχελίδονο	NE	LC		SPEC 3	II
58	Cecropis (Hirundo) daurica Laxman	Δενδροχελίδονο, Μιλτοχελίδονο	NE	LC		Non-SPEC	II
59	Delichon urbicum L.(syn. Hirundo urbica)	Σπιτοχελίδονο, Λευκοχελίδονο	NE	LC		SPEC 3	II
Motacillidae
60	Anthus campestris L.	Χαμοκελάδα	LC	LC	+	SPEC 3	II
61	Anthus trivialis L.	Δενδροκελάδα	NE	LC		Non-SPEC	II
62	Anthus spinoletta L.	Νεροκελάδα	NE	LC		Non-SPEC	II
63	Motacilla flava L.	Κιτρινοσουσουράδα	NE	LC		Non-SPEC	II
64	Motacilla cinerea Tunstall	Σταχτοσουσουράδα	NE	LC		Non-SPEC	II
65	Motacilla alba L.	Λευκοσουσουράδα	NE	LC		Non-SPEC	II
Cinclidae
66	Cinclus cinclus L.	Νεροκότσυφας	NE	LC		Non-SPEC	II
Troglodytidae
67	Troglodytes troglodytes L.	Τρυποφράχτης	NE	LC		Non-SPEC	ΙΙ
Prunellidae
68	Prunella modularis L.	Θαμνοψάλτης	NE	LC		Non-SPEC^E	II
69	Prunella collaris Scopoli	Χιονοψάλτης	NE	LC		Non-SPEC	II
Turdidae
70	Erithacus rubecula L.	Κοκκινολαίμης	NE	LC		Non-SPEC^E	II
71	Luscinia megarhynchos C.L. Brehm	Αηδόνι	NE	LC		Non-SPEC^E	II
72	Phoenicurus ochruros S.G. Gmelin	Καρβουνιάρης	NE	LC		Non-SPEC	II
73	Phoenicurus phoenicurus L.	Κοκκινούρης	NE	LC		SPEC 2	II
74	Saxicola rubetra L.	Καστανολαίμης	NE	LC		Non-SPEC^E	II
75	Saxicola torquatus L.	Μαυρολαίμης	NE	LC		Non-SPEC	II
76	Oenanthe isabellina Temminck	Αμμοπετροκλής	NT	LC		Non-SPEC	II
77	Oenanthe oenanthe L.	Σταχτοπετροκλής	NE	LC		SPEC 3	II
78	Monticola saxatilis L.	Πετροκότσυφας	NE	LC		SPEC 3	II
79	Turdus torquatus L.	Χιονότσιχλα, Χιονοκότσυφας	NE	LC		Non-SPEC^E	II
80	Turdus merula L.	Κότσυφας	NE	LC		Non-SPEC^E	III
81	Turdus philomelos C.L. Brehm	Τσίχλα	NE	LC		Non-SPEC^E	III
82	Turdus viscivorus L.	Τσαρτσάρα	NE	LC		Non-SPEC^E	III
Sylviidae
83	Cettia cetti Temminck	Ψευταηδόνι	NE	LC		Non-SPEC	II
84	Acrocephalus palustris Bechstein	Βαλτοποταμίδα	NE	LC		Non-SPEC^E	II
85	Hippolais pallida Hemprich & Ehrenberg	Ωχροστριτσίδα	NE	LC		SPEC 3	II
86	Sylvia cantillans Pallas	Κοκκινοτσιροβάκος	NE	LC		Non-SPEC^E	II
87	Sylvia melanocephala J.F. Gmelin	Μαυροτσιροβάκος	NE	LC		Non-SPEC^E	II
88	Sylvia crassirostris Cretzschmar(syn. Sylvia hortensis)	(Ανατολικός) Μελωδοτσιροβάκος, Δενδροτσιροβάκος	NE	LC		SPEC 3	II
89	Sylvia nisoria Bechstein	Ψαλτοτσιροβάκος, Γερακοτσιροβάκος	NT	LC	+	Non-SPEC^E	II
90	Sylvia curruca L.	Λαλοτσιροβάκος, Βουνοτσιροβάκος	NE	LC		Non-SPEC	ΙΙ
91	Sylvia communis Latham	Θαμνοτσιροβάκος	NE	LC		Non-SPEC^E	IΙ
92	Sylvia atricapilla L.	Μαυροσκούφης	NE	LC		Non-SPEC^E	ΙΙ
93	Phylloscopus orientalis C.L. Brehm(syn. Phylloscopus bonelli)	Βουνοφυλλοσκόπος	NE	LC		SPEC 2	ΙΙ
94	Phylloscopus sibilatrix Bechstein	Δασοφυλλοσκόπος	NE	LC		SPEC 2	ΙΙ
95	Phylloscopus collybita Vieillot	Δεντροφυλλοσκόπος	NE	LC		Non-SPEC	II
96	Regulus regulus L.	Χρυσοβασιλίσκος	NE	LC		Non-SPEC^E	II
97	Regulus ignicapilla Temminck	Βασιλίσκος, Πυρροβασιλίσκος	NE	LC		Non-SPEC^E	II
Muscicapidae
98	Muscicapa striata Pallas	Σταχτομυγοχάφτης	NE	LC		SPEC 3	II	II
99	Ficedula parva Bechstein	Νανομυγοχάφτης	DD	LC	+	Non-SPEC	II	II
Aegithalidae
100	Aegithalos caudatus L.	Αιγίθαλος	NE	LC		Non-SPEC	III
Paridae
101	Poecile (Parus) palustris L.	Καστανοπαπαδίτσα	NE	LC		SPEC 3	II
102	Poecile (Parus) lugubris Temminck	Κλειδωνάς	NE	LC		Non-SPEC^E	II
103	Parus montanus von Baldenstein	Βουνοπαπαδίτσα	NE	LC		Non-SPEC	II
104	Lophophanes (Parus) cristatus L.	Σκουφοπαπαδίτσα	NE	LC		SPEC 2	II
105	Periparus (Parus) ater L.	Ελατοπαπαδίτσα	NE	LC		Non-SPEC	II
106	Cyanistes (Parus) caeruleus L.	Γαλαζοπαπαδίτσα	NE	LC		Non-SPEC^E	II
107	Parus major L.	Καλόγερος	NE	LC		Non-SPEC	II
Sittidae
108	Sitta europaea L.	Δεντροτσοπανάκος	NE	LC		Non-SPEC	II
109	Sitta neumayer Michahelles	Βραχοτσοπανάκος	NE	LC		Non-SPEC^E	II
Certhiidae
110	Certhia familiaris L.	Βουνοδενδροβάτης	NE	LC		Non-SPEC	II
111	Certhia brachydactyla C.L. Brehm	Καμποδενδροβάτης	NE	LC		Non-SPEC^E	II
Oriolidae
112	Oriolus oriolus L.	Συκοφάγος	NE	LC		Non-SPEC	II
Laniidae
113	Lanius collurio L.	Αετομάχος	NE	LC	+	SPEC 3	II
114	Lanius minor J.F. Gmelin	Γαϊδουροκεφαλάς, Σταχτοκεφάλας	NT	LC	+	SPEC 2	II
115	Lanius excubitor L.	Διπλοκεφαλάς	DD	LC		SPEC 3	II
116	Lanius senator L.	Κοκκινοκεφαλάς	NE	LC		SPEC 2	II
Corvidae
117	Garrulus glandarius L.	Κίσσα	NE	LC		Non-SPEC
118	Pica pica L.	Καρακάξα	NE	LC		Non-SPEC
119	Nucifraga caryocatactes L.	Καρυοθραύστης	NE	LC		Non-SPEC	II
120	Corvus monedula L.	Κάργια	NE	LC		Non-SPEC^E
121	Corvus corone L.	Κουρούνα	NE	LC		Non-SPEC
122	Corvus corax L.	Κοράκι	NE	LC		Non-SPEC	III
Passeridae
123	Passer montanus L.	Δεντροσπουργίτης	NE	LC		SPEC 3	III
124	Passer domesticus L.	Σπιτοσπουργίτης	NE	LC		SPEC 3
Fringillidae
125	Fringilla coelebs L.	Σπίνος	NE	LC		Non-SPEC^E	III
126	Serinus serinus L.	Σκαρθάκι	NE	LC		Non-SPEC^E	II
127	Carduelis chloris L.	Φλώρος	NE	LC		Non-SPEC^E	II
128	Carduelis carduelis L.	Καρδερίνα	NE	LC		Non-SPEC	II
129	Carduelis spinus L.	Λούγαρο	NE	LC		Non-SPEC^E	II
130	Carduelis cannabina L.	Φανέττο	NE	LC		SPEC 2	II
131	Loxia curvirostra L.	Σταυρομύτης	NE	LC		Non-SPEC	II
132	Pyrrhula pyrrhula L.	Πύρρουλας	NE	LC		Non-SPEC	III
133	Coccothraustes coccothraustes L.	Χοντρομύτης	NE	LC		Non-SPEC	ΙΙ
Emberizidae
134	Emberiza citrinella L.	Χρυσοτσίχλονο	NE	LC		Non-SPEC^E	II
135	Emberiza cirlus L.	Σιρλοτσίχλονο	NE	LC		Non-SPEC^E	II
136	Emberiza cia L.	Βουνοτσίχλονο	NE	LC		SPEC 3	II
137	Emberiza hortulana L.	Βλάχος, Βλαχοτσίχλονο	LC	LC	+	SPEC 2	III
138	Emberiza melanocephala Scopoli	Αμπελουργός	NE	LC		SPEC 2	II
139	Emberiza (Miliaria) calandra L.	Τσιφτάς	NE	LC		SPEC 2	III

ΠΗΓΕΣ:	NATURA 2000
	2009. Κόκκινο Βιβλίο των Απειλούμενων Ζώων της Ελλάδας
	ΥΠΕΧΩΔΕ. (2002). Ειδική Περιβαλλοντική Μελέτη Οροσειράς Ροδόπης
	ΚΥΑ 33318/3028/11-12-1998 (ΦΕΚ 1289/Β/28-12-98). «Καθορισμός μέτρων και διαδικασιών για τη διατήρηση των φυσικών οικοτόπων (ενδιαιτημάτων) καθώς και της άγριας πανίδας και χλωρίδας»
	ΚΥΑ Η.Π. 14849/853/Ε103/4-4-2008 (ΦΕΚ 645/Β/11-4-08). «Τροποποίηση των υπ' αριθμ. 33318/3028/1998 κοινών υπουργικών αποφάσεων (Β΄1289) και υπ' αριθμ. 29459/1510/2005 κοινών υπουργικών αποφάσεων (Β΄992), σε συμμόρφωση με διατάξεις της οδηγίας 2006/105 του Συμβουλίου της 20ης Νοεμβρίου 2006 της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
	BirdLife International-Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία (2009). Δράσεις για τη διατήρηση των πουλιών (Conservation review)
	(2009). «Πρόγραμμα επαναξιολόγησης 69 Σημαντικών Περιοχών για τα Πουλιά για τον χαρακτηρισμό τους ως Ζωνών Ειδικής Προστασίας της ορνιθοπανίδας. Σύνταξη σχεδίων δράσης για την προστασία των ειδών προτεραιότητας»

Υπόμνημα για τον πίνακα των ειδών ορνιθοπανίδας

Κόκκινο Βιβλίο των Απειλούμενων Ζώων της Ελλάδας / IUCN Red List:
CR: Κρισίμως Κινδυνεύον
ΕΝ : Κινδυνεύον
VU: Τρωτό
ΝΤ: Σχεδόν Απειλούμενο
LC: Μειωμένου Ενδιαφέροντος
DD: Ανεπαρκώς γνωστό
ΝΕ: Μη αξιολογηθέν
Οδηγία 2009/147/ΕΚ:
+ : Παράρτημα I (Είδη πτηνών για τα οποία προβλέπονται μέτρα ειδικής διατηρήσεως, που αφορούν τον οικότοπό τους, για να εξασφαλισθεί η επιβίωση και η αναπαραγωγή των ειδών αυτών στη ζώνη εξαπλώσεώς τους.
ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ SPEC 2004 (BirdLife International):
Τα είδη της ορνιθοπανίδας, οι πληθυσμοί των οποίων έχουν υποστεί σημαντικές μειώσεις και αντιμετωπίζουν απειλές σε ευρωπαϊκό επίπεδο, εντάσσονται σε 5 ειδικές κατηγορίες διατήρησης (Species of European Conservation Concern -SPECs), οι οποίες έχουν καθοριστεί από την BirdLife International (2004d) και είναι οι εξής:
SPEC 1: Είδη παγκοσμίως απειλούμενα, είδη που εξαρτώνται από διαχειριστικές δράσεις και είδη για τα οποία υπάρχουν ανεπαρκή στοιχεία με βάση το IUCN.
SPEC 2: Είδη που ο παγκόσμιος πληθυσμός τους είναι συγκεντρωμένος στην Ευρώπη (σε ποσοστό >50%) και είναι υπό δυσμενές καθεστώς διατήρησης (Unfavourable conservation status)
SPEC 3: Είδη που ο παγκόσμιος πληθυσμός τους δεν είναι συγκεντρωμένος στην Ευρώπη, αλλά είναι υπό δυσμενές καθεστώς διατήρησης (Unfavourable conservation status)
Non-SPEC^Eανταποκρίνεται στη SPEC 4 κατηγορία του Birds in Europe (Tucker and Heath 1994): Είδη που ο παγκόσμιος πληθυσμός τους είναι συγκεντρωμένος στην Ευρώπη, αλλά έχουν ευνοϊκό καθεστώς διατήρησης (Favourable Conservation Status) και ασφαλές καθεστώς (S).
Non-SPEC: Είδη των οποίων ο παγκόσμιος πληθυσμός δεν είναι συγκεντρωμένος στην Ευρώπη έχουν ευνοϊκό καθεστώς διατήρησης (Favourable Conservation Status) και ασφαλές καθεστώς (S).
Διεθνής Σύμβαση της Βέρνης (Νόμος 1335/1983):
II : Παράρτημα II (Είδη πανίδας υπό αυστηρή προστασία)
III : Παράρτημα III (Είδη πανίδας υπό προστασία)
Διεθνής Σύμβαση της Βόννης (Ν.2719 (ΦΕΚ 106/Α/99):
I :Παράρτημα I (Κινδυνεύοντα Αποδημητικά είδη)
II : Παράρτημα II (Αποδημητικά είδη των οποίων η κατάσταση διατήρησης είναι δυσμενής και για τα οποία χρειάζεται η σύναψη Διεθνών Συμφωνιών για τη διατήρηση και διαχείρισή τους)

Φ.Δ.Ο.Ρ. Φορέας Διαχείρισης Οροσειράς Ροδόπης

Ορνιθοπανίδα

Εντυπο Υλικο

Παλιά Ιστοσελίδα

Videos/Documentary

Νεα

Ο Καιρος